Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası
Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası (BİA; International Development Association, IDA) – Dünya bankının ən yoxsul ölkələrə yardım edən təsisatı. 1960 ildə Dünya bankının baş təşkilatı – Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankına (BYİB) əlavə olaraq yaradılmışdır; BYİB-ə nisbətən daha imtiyazlı şərtlərlə kreditlər vermək iqtidarındadır. BİA və BYİB vahid təşkilati struktura, həmçinin ortaq heyətə və qərargaha malikdir, hazırda 162 üzvü var. Bu təşkilata üzv olmaq üçün ölkə ilk növbədə BYİB-ə üzv olmalıdır. BİA indiyə qədər ölkələrə 135 milyard dollar məbləğində kredit verib. 2002-ci ildə 62 ölkədə həyata keçirilən 133 yeni əməliyyat üçün 8,2 milyard dollar vəsait xərclənib. Bu təşkilat kreditləri faizsiz olaraq (0,75% həcmində yığım istisna olmaqla), ödəmə müddəti 10–35 il və güzəşt müddəti 10 il olmaqla verir.
BİA-nın strukturu BYİB-in strukturunu analoqudur. BYİB-in prezidenti eyni zamanda BİA-nın da prezidentidir.
BİA-ya daxil olan vəsaitlər Dünya Bankına 2,4 milyard insanın yaşadığı 78 ən yoxul dövlətə ildə orta hesabla 6–7 milyard dollar faizsiz kredit verməyə imkan verir.
Beynəlxalq İnkişaf
Beynəlxalq inkişaf — Beynəlxalq inkişaf və ya qlobal inkişaf cəmiyyətlərin və ölkələrin beynəlxalq miqyasda fərqli "inkişaf" səviyyələrinə sahib olduğu fikrini ifadə edən geniş bir anlayışdır. İnkişaf etmiş ölkə, inkişaf etməkdə olan ölkələr və az inkişaf etmiş ölkə kimi beynəlxalq təsnifat və müxtəlif yollarla beynəlxalq inkişaf prosesləri ilə əlaqəli təcrübə və tədqiqat sahələri üçün əsasdır. Bununla birlikdə, bir ölkənin "inkişafını" təşkil edən dəqiq xüsusiyyətlər olan bir çox düşüncə və konvensiya məktəbi var.
Tarixən beynəlxalq inkişaf tez-tez iqtisadi inkişafla sinonim tutulmuşdur. Son zamanlarda yazıçılar və alimlər, inkişafın insan inkişafının daha vahid və çox intizamlı mənada müzakirə edilməsinə başladılar. Digər əlaqəli anlayışlar, məsələn, rəqabət, həyat keyfiyyəti və ya subyektiv rifah.
"Beynəlxalq inkişaf" sadə "inkişaf" anlayışından fərqlidir. Sonuncu, ən əsası, zamanla dəyişiklik ideyasını ifadə etsə də, beynəlxalq inkişaf praktikada, sənayedə və araşdırmada fərqli bir sahəyə istinad edilmişdir; universitet kurslarının və peşə kateqoriyalarının mövzusu. Bu, İkinci Dünya Müharibəsindən sonra yaranan iqtisadi inkişafa, yoxsulluğun azaldılmasına və əvvəllər müstəmləkə edilmiş ölkələrdə yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılmasına yönəlmiş bir sıra qurumlar ilə, xüsusən Bretton Vuds İnstitutları ilə sıx bağlıdır. Beynəlxalq ictimaiyyət, məsələn, Minilliyin İnkişaf Məqsədləri və Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri kimi kodlaşdırılmış inkişaf məqsədi daşıyır.
Beynəlxalq Prokurorlar Assosiasiyası
Beynəlxalq Prokurorlar Assosiasiyası (IAP) — 1995-ci ildə Vyanada Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən yaradılmış prokurorların qlobal qeyri-hökumət təşkilatı. Onun 177 ölkədən 183 korporativ və fərdi üzvləri var.
IAP narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi, çirkli pulların yuyulması və fırıldaqçılıq kimi transmilli cinayətlərin artması səbəbindən yaradılıb. Onun əsası 1990-cı ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Cinayətin Qarşısının Alınması və Cinayət Mühakiməsi üzrə səkkizinci Konqresinə və daha sonra Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Vyana Ofisinin Cinayətin Qarşısının Alınması və Cinayət Mühakiməsi Şöbəsi (UNOV) ilə işləyən Macarıstan Milli Prokurorlar Assosiasiyası tərəfindən inkişaf etdirilməsi ilə bağlıdır.
Beynəlxalq Barmenlər Assosiasiyası
Beynəlxalq Barmenlər Assosiasiyası (ing. IBA) dünyanın ən bacarıqlı barmenlərini təmsil etmək məqsədilə yaradılmış beynəlxalq təşkilatdır, 24 fevral 1951-ci ildə təsis edilmişdir.
Həm Dünya Kokteyl Müsabiqəsi (ing. WCC) həm də Ümumdünya Fleyritending Müsabiqəsi (ing. WFC) illik tədbir BBA tərəfindən təqdim edilmiş və təşkil edilmişdir. BBA rəsmi kokteyllərin siyahısını da təqdim edir.
Hər il tədbirlər müxtəlif istiqamətlərdə keçirilir. 2006-cı ildə 6 oktyabr 2006-cı il (WCC-nin 32-ci illiyi üçün) - 7 oktyabr 2006-cı il tarixlərində (WFC-nin 7-ci illiyi üçün) müsabiqə Yunanıstan, Halkidiki, "Meliton Porto Carras Hotel"-də keçirildi.
ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi
ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi (USAID) Amerika Birləşmiş Ştatları hökumətinin müstəqil agentliyidir, əsasən mülki xarici yardım və inkişaf köməyin idarə edilməsinə cavabdehdir. 27 milyard dollardan çox büdcə ilə USAID dünyanın ən böyük rəsmi yardım agentliklərindən biridir və ABŞ-nin bütün xarici yardımının yarısından çoxunu təşkil edir – mütləq dollar ifadəsində dünyada ən yüksəkdir.
Konqres 4 sentyabr 1961-ci ildə ABŞ-nin xarici yardım proqramlarını yenidən təşkil edən və iqtisadi yardımı idarə etmək üçün bir agentliyin yaradılmasını tələb edən Xarici Yardım Aktını qəbul etdi. Sonradan USAID bir neçə mövcud xarici yardım təşkilatını və proqramlarını bir agentlik altında birləşdirməyə çalışan Prezident Con Kennedinin sərəncamı ilə yaradıldı. USAID əsas diqqəti uzunmüddətli sosial-iqtisadi inkişafa yönəldən ABŞ-nin ilk xarici yardım təşkilatı oldu.
USAİD-in proqramları Konqres tərəfindən Xarici Yardım Aktı vasitəsilə tənzimlənir ki, bu da bu icazələri illik maliyyə ayırmaları aktlarında və digər qanunvericilik aktlarında əks olunan mandatlarla tamamlayır. ABŞ-nin xarici siyasətinin formal komponenti olan USAID prezidentin, dövlət katibinin və Milli Təhlükəsizlik Şurasının rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərir. USAID-in 100-dən çox ölkədə, ilk növbədə Afrika, Asiya, Latın Amerikası, Yaxın Şərq və Şərqi Avropada nümayəndəlikləri var. USAID həmçinin Afrika və Asiyada vərəmin aşkarlanmasına və qarşısının alınmasına kömək etmək üçün IDDS adlı 5 illik proqram həyata keçirib.
== Mübahisələr və tənqidlər ==
USAID və ümumilikdə ABŞ-nin xarici iqtisadi yardımı 1950-ci illərdən bəri davamlı olaraq müzakirə, mübahisə və tənqid mövzusuna çevrilmişdir.
Beynəlxalq Elmlər Akademiyaları Assosiasiyası
Beynəlxalq Elmlər Akademiyaları Assosiasiyası (BEAA) — 1993-cü ildə MDB ölkələri və Vyetnam elmlər akademiyalarının ən vacib elmi problemlərin çoxtərəfli əsasda həlli, tarixən inkişaf etmiş əlaqələrin qorunub saxlanılması və alimlər arasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsi səylərini birləşdirmək məqsədilə yaradılan beynəlxalq bir qeyri-hökumət təşkilatıdır. BEAA-dakı elmlər akademiyalarının hər biri müstəqildir. BEAA qərarları elmlər akademiyaları üçün tövsiyə olunur. Assosiasiyanın qərargahı Kiyev şəhərində yerləşir.
Beynəlxalq Akademiyalar Birliyi (BEA) və ya 1899-cu ildə qurulan Beynəlxalq Akademiyalar Birliyi (Association Internationale des Academies) ilə qarışdırmaq olmaz.
== Tarixi ==
1991-ci ilin oktyabr-dekabr ayları ərzində Kiyevdə Akademiyanın yaradılması üzrə işçi qruplarının üç iclası keçirildi. 1992 və 1993-cü illərdə Akademiyanın yaradılması ilə bağlı daha 2 iclas keçirildi.
== Xronologiyası ==
oktyabr 1991, Kiyev, Ukrayna. IAAS-ın yaradılması məsələsini öyrənmək üçün işçi qrupunun yaradılması.
Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası
FİFA (fr. Fédération Internationale de Football Association — azərb. Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası) — mərkəzi İsveçrənin Sürix şəhərində olan, dünyanın ən böyuk idman təşkilatı.
FİFA, hər dörd ildən bir FİFA Dünya Kuboku, hər iki ildən bir FİFA Konfederasiyalar Kuboku və hər il FİFA Klublararası Dünya Çempionatı turnirlərini təşkil edir.
İndiyə qədər quruma 9 nəfər başçılıq edib. FİFA-nın indiki prezidenti Canni İnfantino təşkilatın onuncu rəhbəridir.
== Tarixi ==
FİFA 1904-cü ildə yaradıldı. Bu müxtəlif ölkələrin komandaları arasında əlaqələrin genişlənməsinə xeyli təsir göstərdi. 1908-ci ildə futbol ilk dəfə Olimpiya oyunları proqramına daxil edildi.
1908 və 1912-ci illərdə keçirilən olimpiadaların ilk futbol turnirlərində ancaq Avropa qitəsinin təmsilçiləri iştirak edirdilər.
Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası
Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası (ing. International Air Transport Association).
1945-ci ilin aprel ayında Havanada keçirilən 31 ölkənin 57 hava nəqliyyatı şirkətinin iştirak etdiyi
Konfransda təsis olunmuşdur.
IATA hava nəqliyyatı sahəsində qeyri-hökumət təşkilatıdır. IATA-nın fikir və tövsiyələrini ICAO nəzərə alır və istifadə edir. IATA-nın üzvləri həqiqi (beynəlxalq hava daşımaları həyata keçirən istənilən kommersiya avia şirkətlər) və assosiasiya edilmiş (daxili hava daşımalarını həyata keçirən avia şirkətlər) üzvlərə bölünürlər.
IATA tarif və rüsumlara, sərnişinlərə ümumi xidmət standartlarına dair tövsiyələrin işlənib hazırlanması, daşıma sənədlərinin unifikasiyası və standartlaşdırılması kimi işlərlə məşğul olur. IATA-nın üzvü olan aviaşirkətlər arasında özünün xüsusi hesablama orqanı vasitəsilə maliyyə hesablamaları aparır.
IATA-nın idarəedici və işçi orqanları: Ümumi İclas, İcraiyyə Komitəsi, Daimi Komitələr, Katiblik, Daşımalar
üzrə müvəqqəti regional konfranslar.
Mənzil-qərargahı Monrealda yerləşir.
Beynəlxalq Siyasi Elmlər Assosiasiyası
Beynəlxalq Siyasi Elmlər Assosiasiyası - 1949-cu ildə YUNESKO-nun himayəsi altında qurulan beynəlxalq elmi assosiasiyasıdır. Beynəlxalq Siyasi Elmlər Assosiasiyası dünyanın hər yerində siyasi elmin inkişafı ilə bağlı təqdim olunan elmi əsərlərin nəşrini həyata keçirir. Assosiasiya Şərq və Qərb, Şimal və Cənub dövlətləri arasında körpü qurmağa kömək edir, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrin alimləri arasında əməkdaşlığı təşkil edir. Onun məqsədi bir qlobal siyasi elm icma yaratmaqdır.
Beynəlxalq Siyasi Elmlər Assosiasiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurasının məşvərətçi statusuna malikdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) və Beynəlxalq Sosial Elmlər Şurasının və Qlobal İnkişaf Şəbəkəsinin üzvüdür.
Sinxron Tərcüməçilərinin Beynəlxalq Assosiasiyası
Sinxron Tərcüməçilərinin Beynəlxalq Assosiasiyası və ya AIIC (AIIC – fr. Association Internationale des Interprètes de Conférence) — 1953-cü ildə təsis edilmişdir. Assosiasiya 100-dən çox ölkədən olan 3000-dən çox üzvü təmsil edir.
AIIC sinxron tərcüməçilərinin yeganə qlobal birliyidir. Assosiasiya yüksək keyfiyyətli tərcümə və peşəkarlığı təmin etmək məqsədi daşıyan, həmyaşıdların nəzərdən keçirilməsi sisteminə əsaslanan ciddi qəbul proseduruna malikdir. Namizədlər ən azı beş il AIIC üzvü olan tərcüməçilər tərəfindən maliyyələşdirilməlidir. AIIC üzvlərindən assosiasiyanın etik kodeksinə və onun peşəkar standartlarına riayət etmək tələb olunur.
AIIC bir sıra beynəlxalq təşkilatlarla (məsələn, Aİ və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ) əlaqə qurur və qeyri-üzvlər də daxil olmaqla, onların bütün tərcüməçiləri üçün iş şəraiti ilə bağlı danışıqlar aparır. AIIC-in məqsədləri tərcüməçilər üçün məqbul iş şəraitini təmin etmək, peşəkar tərcüməni təmin etmək və tərcüməçi peşəsi haqqında ictimaiyyətin məlumatlılığını artırmaqdır.
AIIC Əfqanıstan qoşunlarında xidmət etmiş tərcüməçilərin uzunmüddətli təhlükəsizliyini təmin etmək üçün hökumətə təzyiq göstərmək məqsədilə Beynəlxalq Tərcüməçilər Federasiyası kimi qüvvələrlə birləşmişdir.
Universitet Prezidentlərinin Beynəlxalq Assosiasiyası
Universitet Prezidentlərinin Beynəlxalq Assosiasiyası (UPBA) ali təhsil müəssisələrinin yüksək vəzifəli icraçılarının daxil olduğu beynəlxalq qurumdur. UPBA 1964-cü ildə Oksfordda yaradılmışdır. Təşkilata üzvlük məhdud olub, regional akkreditasiyaya malik universitetlərin prezidentləri, rektorları və rektor müavinlərinə şamil edilir. Hal-hazırda 316 üzvü var.
Qurumun əsas məqsədi ali təhsil müəssisələrinin beynəlxalq missiyalarının və təhsil keyfiyyətini yüksəltməkdir.
Birlik qeyri-hökumət təşkilatı olaraq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurasında və YUNESKO-da məsləhət hüququna malikdir. Mənzil-qərargahı Nyu-York şəhərində United Nations Plaza-da yerləşir.
Hər üç ildən bir universitetlərin rəsmi şəxslərinin iştirakı ilə assosiasiyanın toplantısı keçirilir.
UPBA 1964–cü ildə Amerika Birləşmiş Ştatları, Cənubi Koreya, Puerto-Riko, Filippin və Liberiyadan olan universitet rəhbərlərinin iştirakı ilə yaradılmışdır. Açılış konfransı isə 1965-ci ilin iyun ayında İngiltərənin Oksford şəhərində baş tutmuşdur.
İnkişaf
İnkişaf — müsbət mənada kəmiyyət-keyfiyyət dəyişikliyini nəzərdə tutan hərəkət. Adi hərəkətdən fərqli olaraq, inkişaf, dialektik mənada, daha üstün səviyəyə qalxmaqdır, təkmilləşməkdir.
ABŞ-ın Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi
ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi (USAID) Amerika Birləşmiş Ştatları hökumətinin müstəqil agentliyidir, əsasən mülki xarici yardım və inkişaf köməyin idarə edilməsinə cavabdehdir. 27 milyard dollardan çox büdcə ilə USAID dünyanın ən böyük rəsmi yardım agentliklərindən biridir və ABŞ-nin bütün xarici yardımının yarısından çoxunu təşkil edir – mütləq dollar ifadəsində dünyada ən yüksəkdir.
Konqres 4 sentyabr 1961-ci ildə ABŞ-nin xarici yardım proqramlarını yenidən təşkil edən və iqtisadi yardımı idarə etmək üçün bir agentliyin yaradılmasını tələb edən Xarici Yardım Aktını qəbul etdi. Sonradan USAID bir neçə mövcud xarici yardım təşkilatını və proqramlarını bir agentlik altında birləşdirməyə çalışan Prezident Con Kennedinin sərəncamı ilə yaradıldı. USAID əsas diqqəti uzunmüddətli sosial-iqtisadi inkişafa yönəldən ABŞ-nin ilk xarici yardım təşkilatı oldu.
USAİD-in proqramları Konqres tərəfindən Xarici Yardım Aktı vasitəsilə tənzimlənir ki, bu da bu icazələri illik maliyyə ayırmaları aktlarında və digər qanunvericilik aktlarında əks olunan mandatlarla tamamlayır. ABŞ-nin xarici siyasətinin formal komponenti olan USAID prezidentin, dövlət katibinin və Milli Təhlükəsizlik Şurasının rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərir. USAID-in 100-dən çox ölkədə, ilk növbədə Afrika, Asiya, Latın Amerikası, Yaxın Şərq və Şərqi Avropada nümayəndəlikləri var. USAID həmçinin Afrika və Asiyada vərəmin aşkarlanmasına və qarşısının alınmasına kömək etmək üçün IDDS adlı 5 illik proqram həyata keçirib.
== Mübahisələr və tənqidlər ==
USAID və ümumilikdə ABŞ-nin xarici iqtisadi yardımı 1950-ci illərdən bəri davamlı olaraq müzakirə, mübahisə və tənqid mövzusuna çevrilmişdir.
Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankı
Beynəlxalq İnkişaf və Yenidənqurma Bankı, BİYB ing. International Bank for Reconstruction and Development ) — beynəlxalq maliyyənin daha bir mühüm təşkilatı. BİYB 1944-cü ildə Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə bir vaxtda yardılmışdı.
BİYB-nın rəhbər orqanları ali rəhbər orqanı İdarəedicilər Şurasıdır və onun Direktorluğudur. Bura üzv olan ölkələr BVF-nun üzvü olmalıdırlar. Bu şurada hər bir üzv ölkə idarəedici və onun müavini qismində təmsil olunur. Bunlar adətən maliyyə naziri və mərkəzi bankın sədrindən təyin olunur. Bundan sonrakı orqan İdarəedici Şuradır. Bu bank Dünya Bankı da adlandırılır. Bankın ümümu kapitalının 20%-dən çox hissəsi ABŞ-nin payına düşür.
Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası (IATA)
Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası (ing. International Air Transport Association).
1945-ci ilin aprel ayında Havanada keçirilən 31 ölkənin 57 hava nəqliyyatı şirkətinin iştirak etdiyi
Konfransda təsis olunmuşdur.
IATA hava nəqliyyatı sahəsində qeyri-hökumət təşkilatıdır. IATA-nın fikir və tövsiyələrini ICAO nəzərə alır və istifadə edir. IATA-nın üzvləri həqiqi (beynəlxalq hava daşımaları həyata keçirən istənilən kommersiya avia şirkətlər) və assosiasiya edilmiş (daxili hava daşımalarını həyata keçirən avia şirkətlər) üzvlərə bölünürlər.
IATA tarif və rüsumlara, sərnişinlərə ümumi xidmət standartlarına dair tövsiyələrin işlənib hazırlanması, daşıma sənədlərinin unifikasiyası və standartlaşdırılması kimi işlərlə məşğul olur. IATA-nın üzvü olan aviaşirkətlər arasında özünün xüsusi hesablama orqanı vasitəsilə maliyyə hesablamaları aparır.
IATA-nın idarəedici və işçi orqanları: Ümumi İclas, İcraiyyə Komitəsi, Daimi Komitələr, Katiblik, Daşımalar
üzrə müvəqqəti regional konfranslar.
Mənzil-qərargahı Monrealda yerləşir.
Kənd Təsərrüfatı İqtisadçılarının Beynəlxalq Assosiasiyası
Kənd Təsərrüfatı İqtisadçılarının Beynəlxalq Assosiasiyası (ing. İAAE) — Kənd təsərrüfatının ümumi məsələləri üzrə beynəlxalq təşkilat
== Yaradılması ==
Assosiasiya 1929-cu ildə Böyük Britaniyanın Totnes şəhərində təsis olunmuşdur.
== Məqsədi ==
Kənd təsərrüfatı iqtisadiyyatı elminin inkişafına köməklik göstərmək və iqtisadi təşkilatlarınnəticələrinin tətbiqi, Assosiasiya üzvləri arasında informasiya mübadiləsinin təşkili, müxtəlif beynəlxalq konfransların və digər tədbirlərin keçirilməsi.
Beynəlxalq Kredit Sığortası və Zəmanət Assosiasiyası
Beynəlxalq Kredit Sığortası və Zəmanət Assosiasiyası (ing. The International Credit Insurance & Surety Association (ICISA) ) — kredit sığortaçıları və kredit zəmanət təşkilatlarının beynəlxalq maliyyə təşkilatı.
== Tarixi ==
1926-cı ildə Londonda ilk beynəlxalq kredit sığortası konfransı keçirildi. İki il sonra, Parisdə 1939-cu ilə qədər mövcud olan Beynəlxalq Kredit Sığortası Assosiasiyası (ing. The International Credit Insurance Association ICIA) quruldu.
1946-cı ildə II Dünya Müharibəsindən sonra, Sürixdə eyni sənədli bir dərnək yaradıldı və rəsmi sənədlərdə İkinci Beynəlxalq Kredit Sığortası Assosiasiyası olaraq adlandırıldı .
1950-ci ildən bəri, kredit zəmanət təşkilatları assosiasiyaya qatıldı. 2000-ci ildə dünyanın ən böyük beş təkrarsığorta şirkəti assosiasiyaya qoşuldu və 2001-ci ildə assosiasiya üzv təşkilatların fəaliyyətinin mahiyyətini daha yaxşı əks etdirmək üçün adını dəyişdirdi.
== Fəaliyyətin təşkili ==
Assosiasiyanın ali orqanı ümumi iclasdır.
Assosiasiyanın məqsədi kredit sığortası ilə bağlı məsələləri öyrənmək, dərnəyə üzv şirkətlərin mənafelərini təmsil etmək, dərnəyə üzv şirkətlər arasında qarşılıqlı əlaqəni inkişaf etdirməkdir.
Qiymətli kağızlar üzrə Beynəlxalq Kredit Assosiasiyası
Qiymətli kağızlar üzrə Beynəlxalq Kredit Assosiasiyası (ing. The International Securities Lending Association, qıs. ISLA) — qiymətli kağızların kreditləşdirilməsi sənayesi iştirakçılarının ümumi maraqlarını təmsil etmək üçün 1989-cu ildə yaradılmış ticarət birliyidir.
ISLA bazar və prudensial tənzimləmə rejimləri və investorların müdafiəsi kimi məsələlərdə Avropa üzrə tənzimləyicilərlə sıx əməkdaşlıq edir. Birləşmiş Krallıqda assosiasiya İngiltərə Bankının sədrliyi ilə bazar praktikantları komitəsi olan Qiymətli Kağızların Kreditləşdirilməsi Komitəsində nümayəndəliyə malikdir.
ISLA bir sıra əsas bazar təşəbbüslərinə, o cümlədən Böyük Britaniyanın Pul Bazarları Məcəlləsinin və standart kredit müqaviləsi, Qlobal Qiymətli Kağızlar Kredit Müqaviləsi (GMSLA) işlənib hazırlanmasına töhfə vermişdir.
ISLA-nın sığorta şirkətləri, pensiya fondları, aktiv menecerləri, banklar və kastodian bankları da daxil olmaqla 4000-dən çox müştərini təmsil edən 140-dan çox üzvü var. ISLA üzvlərinin əksəriyyəti Birləşmiş Krallıqda və ya Avropada yerləşir, baxmayaraq ki, ABŞ və Uzaq Şərqdə sənaye iştirakçılarının sayı artmaqdadır. Borcalan olmayan üzvlərə 2004-cü ilin sentyabrından etibarən ISLA-ya qoşulmağa icazə verilib.
Endryu Dayson 2013-cü ildə ISLA-ya qoşulub və 2016-cı ilin ortalarında baş direktor vəzifəsini icra edib.
Dayanıqlı inkişaf
Dayanıqlı inkişaf (ing. sustainable development) — hazırkı zamanın tələblərini ödəyən, lakin gələcək nəsillərin öz şəxsi tələbatlarını ödəməyi təhlükə altına qoymayan və bu zaman digər ölkələrin milli suverenliyinə təhlükə yaratmayan inkişaf.
== Əsas anlayışları ==
Ona iki əsas anlayış daxildir:
tələbatlar anlayışı, xüsusi olaraq birinci dərəcəli prioritetlərin predmeti olmalı olan kasıb əhali təbəqəsinin mövcudluğu üçün lazım olan tələbatlar;
məhdudiyyətlər anlayışı, ətraf mühitin indiki və gələcək tələbatları ödəmək bacarığına qoyulan, cəmiyyətin təşkili və texnologiyaların vəziyyəti ilə şərtlənən.
Bu anlayış ilk dəfə KOSR-un "Bizim ümumi gələcəyimiz" (bax) məruzəsində yaranmışdır. BMT BA 42/186 və 42/187 qətnamələri ilə bu məruzə dayanıqlı inkişaf strategiyalarının reallaşması üçün rəhbər sənəd kimi bəyənmişdir.
KOSR-da qəbul edilmiş Ətraf mühit və inkişaf üzrə Rio-deJaneyra Bəyannaməsi (bax) bütövlükdə dayanıqlı inkişaf konsepsiyasının reallaşması məqsədlərini açıqlayır və onun dövlət və dövlətlərarası siyasət səviyyəsinə keçməsi vacibliyini təsdiq edir. UNSED-ə hazırlığın gedişində BMT çərçivəsində dayanıqlı inkişaf üzrə xüsusi komissiyanın (bax) yaradılması vacibliyi haqda qarşılıqlı anlaşmaya nail olunmuşdur.
== Tarixi ==
XX əsrin sonunda insan təbiət münasibətlərinin tənzimləndiyi davamlı cəmiyyətə keçid haqqında bir çox təlim və konsepsiyalar yaradılmışdır. Hazırda dünya birliyi tərəfindən ən çox bəyənilən və tətbiq edilən inkişaf konsepsiyalarından biri "Davamlı inkişaf" ("Sustainable development") konsepsiyasıdır. Bu konsepsiyanın yaranması və qəbul edilməsi BMT-nin təbiəti mühafizə fəaliyyəti ilə əlaqədar olmuşdur.
İnkişaf biologiyası
İnkişaf biologiyası — orqanizmin fərdi inkişaf (ontogenez) proseslərini öyrənən müasir biologiyanın bir qolu.
Eyni zamanda, ontogenezin bütün mərhələləri öyrənilir: doğum anından ölüm anına qədər və ən ilkin (embrion və embrion öncəsi) mərhələlər. Ontogenezin ilkin mərhələləri də embriologiya ilə araşdırılır.
İnkişaf biologiyasının spesifikliyi, formalaşdırıcı prosesləri dörd ölçüdə nəzərdən keçirməsindədir: təkcə məkanda deyil, həm də zaman içində.
Müasir inkişaf biologiyası müxtəlif morfogenetik proseslərin molekulyar, biyokimyəvi və genetik mexanizmlərini intensiv şəkildə öyrənir, embrionların subcellular və hüceyrə təşkilatlarının xüsusiyyətlərini aktiv şəkildə öyrənir.
Bir elm olaraq inkişaf biologiyası XX əsrin ortalarından başlayaraq molekulyar biologiya, embriologiya və genetika məlumatları əsasında formalaşmağa başladı. İnkişaf prosesinin müxtəlif aspektlərini molekulyar, hüceyrə, toxuma, orqan və orqanizm səviyyələrində araşdırır, ontogenez zamanı genetik məlumat proqramlarının həyata keçirilməsinin əsas problemlərini və fenotipik dəyişikliklərin molekulyar əsaslarını, hüceyrələrin və hüceyrə populyasiyalarının normal və şiş artımını həll edir. , morfogenez, hüceyrə, toxuma, orqan fərqliliyi, hüceyrə qarşılıqlı təsirləri, inkişafın bütövlüyünü təmin edən tənzimləmə mexanizmlərinin meydana çıxması və meydana gəlməsi.
Tədqiqatın əsas istiqamətləri:
Heyvanların inkişaf biologiyası.
Bitki inkişafının biologiyası.
İnkişaf cəhənnəmi
İnkişaf cəhənnəmi və ya inkişaf ləngiməsi media və proqram təminatı (software) sənayəsində hər hansı bir layihənin, konsepsiyanın və ya ideanın uzun müddət inkişaf mərhələsində qalaraq tez-tez müxtəlif yaradıcı heyət, skript, oyun mühərriki və ya studiya dəyişdirməsini ifadə etmək üçün işlədilən jarqonudur. İnkişaf cəhənnəmindəki layihələr əslində çox iddialı məqsədlərə malikdir və gecikdirilməsində məqsəd həmin nailiyyətlərə çatmaq üçün uyğun vaxtın, texnologiyanın və ya şəraitin gözlənilməsidir. İstehsal cəhənnəmi bir filmin istehsala girdiyi, lakin post mərhələsinə keçmədən uzun müddət bu vəziyyətdə qalmasına deyilir.
Bu termin həmçinin planlaşdırılmış vaxtda tamamlanmaq əvəzinə, planlaşdırma və ya inkişaf mərhələlərində gözlənilmədən ləngimiş hər hansı bir layihəyə də şamil edilə bilər.
Kino sənayesi şirkətləri tez-tez bir çox məşhur romanlar, videooyunlar və komikslər üçün film hüquqlarını alsalarda, onların uğurla ekrana gətirilməsi illər çəkə bilər və çox vaxt süjetdə, personajlarda və ümumi tonda əhəmiyyətli dəyişikliklərə ehtiyac duyulur. Bu pre-istehsal prosesinin aylarla və ya illərlə davam etməsinə səbəb ola bilər. Çox vaxt uzun müddət bu vəziyyətdə qalan layihə bütün maraqlı tərəflər tərəfindən tərk edilə və ya tamamilə ləğv edilə bilər. Hollivud buraxılandan on dəfə çox layihəyə başladığı üçün, bir çox skript bu limbo vəziyyətdə qalır. Seçilmiş bütün kitabların iki faizindən az hissəsi böyük ekrana çıxa bilir. İnkişaf cəhənnəmi ən çox müxtəlif şərhləri olan və bir neçə baxış nöqtəsini əks etdirən layihələrlə baş verir.
İnkişaf iqtisadiyyatı
İnkişaf iqtisadiyyatı aşağı gəlirli ölkələrdə inkişaf prosesinin iqtisadi aspektlərini öyrənən iqtisadiyyatın alt sahəsidir. Bu sahə təkcə iqtisadi inkişaf, iqtisadi artım və struktur dəyişikliyinin metodları ilə maraqlanmır, həmçinin əhali artım potensialının inkişaf etdirilməsi üçün səhiyyə, təhsil və iş yeri şəraitinin özəl və ya dövlət kanalından istifadəni də araşdırır.
İnkişaf iqtisadiyyatı özündə siyasət və praktikaların təyinində və onların həm ölkənin daxili, həm də beynəlxalq səviyyədə tətbiq edilməsinə kömək edən nəzəriyyələrin və metodların yaradılmasını birləşdirir. Bu bazar təşviqlərinin yenidən qurulması və ya layihə təhlilləri üçün aralıq optimizasiyası kimi riyazi üsulların istifadəsini də əhatə edə bilir. İnkişaf iqtisadiyyatında keyfiyyət və kəmiyyət üsulları birlikdə istifadə oluna bilər.
İqtisadiyyatın digər sahələrindən fərqli olaraq, inkişaf iqtisadiyyatında yaxınlaşmalar xüsusi planları qurmaq üçün siyasi və sosial faktorlarla əməkdaşlıq edə bilər. Yenə, digər iqtisadiyyat sahələrindən fərqli olaraq tələbələrin bu sahəylə bağlı nəyi bilməli olduğuyla bağlı bir konsensus yoxdur. Müxtəlif nəzəriyyələr iqtisadi birləşmə və ya ayrılmaya ev camaatı, region və ölkələr üzərindən töhfə verən faktorlardan istifadə edə bilər.
Development Economics and Economic Development - İnkişaf iqtisadiyyatının öyrənilməsində istifadə edilə biləcək mənbələrin siyahısı
Technology in emerging economies (The Economist).
İnkluziv inkişaf
İnklüziv inkişaf — iqtisadi inkişaf dövründə iqtisadi proseslərin iştirakçılarına cəmiyyətin hər bir sahəsi üçün faydaları olan bərabər imkanlar təmin edən konsepsiyadır. Bu konsepsiya iqtisadi inkişafın ənənəvi modellərini genişləndirir, səhiyyə sahəsində bərabərliyə, insan kapitalına, ətraf mühitin keyfiyyətinə, sosial müdafiəyə və ərzaq təhlükəsizliyinə xüsusi diqqət yetirir.
İnklüziv inkişaf iqtisadiyyatın makroiqtisadi və mikroiqtisadi determinantları və iqtisadi inkişaf arasında birbaşa əlaqələri nəzərə alır. Mikroiqtisadi aspekt iqtisadi diversifikasiya və rəqabət üçün struktur dəyişikliklərin vacibliyini əks etdirirsə, makroiqtisadi aspekt ümumi milli məhsul və ya ümumi daxili məhsul (ÜDM), ümumi faktor məhsuldarlığı (ÜFM) və istehsal faktorları kimi iqtisadi göstəricilərdəki dəyişikliklərə əsaslanır.
İqtisadi inkişaf
İqtisadi inkişaf — iqtisadiyyat və istehsal qüvvələri, təhsil, elm və mədəniyyətin, insanların həyat səviyyəsinin müntəzəm olaraq keyfiyyət və struktur baxımından müsbət istiqamətdə dəyişməsi ilə xarakterizə olunan iqtisadi prosesdir. İqtisadi inkişaf həm də ictimai əlaqələrin inkişafını nəzərdə tutur və buna görə də tarixən formalaşmış texnoloji və maddi nemətlərin bölgüsünün müxtəlif sistemlərində bir-birindən fərqlənir.
Ölkənin iqtisadi inkişafının əsas göstəriciləri - əhalinin həyat səviyyəsi, iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyəti, ölkənin ümumi daxili məhsulu, ümumi milli məhsulu, adambaşına insan kapitalı və iqtisadi azadlıq indeksidir.
İqtisadiyyatın inkişafının əsas hərəkətverici qüvvəsi insan kapitalı və onun yaratdığı yeniliklərdir. İnsan kapitalı deyərkən, insanların təhsil, səhiyyə, elm, əmək şəraiti və həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə çəkilən xərclər nəzərdə tutulur.
Макконнелл К.Р., БРЮС. Л. 14 издание. ЭКОНОМИКС. Москва: Инфа-М, 2005
Шумпетер Й.А. (1883—1954).
İnkişaf istiqrazı
İnkişaf istiqrazı (İnkişaf Təsir İstiqrazları (İİB)) — Sosial Təsir İstiqrazlarından (SİB) sonra modelləşdirilmiş, aşağı resurslu ölkələrdə inkişaf proqramlarını maliyyələşdirmək üçün nəzərdə tutulmuş təsirə əsaslanan investisiya vasitəsidir. Ümumiyyətlə, model eyni işləyir: investor proqramın icraçısını əvvəlcədən maliyyələşdirir, qiymətləndirici icraçının proqramının nəticələrini ölçür. Əgər bu nəticələr icra müddətindən əvvəl qarşıya qoyulmuş hədəfə çatarsa, nəticənin ödəyicisi investorlara öz kapitalından gəlir gətirə bilər. Həmçinin investorların sadəcə olaraq güzəştli kreditləşdirmə ilə məşğul olmamasını təmin edir. İlk Sosial Təsir İstiqrazı 2010-cu ildə Sosial Maliyyə Böyük Britaniya tərəfindən Peterboro Həbsxanasında məhbuslar arasında təkrar cinayəti azaltmaq üçün yaradılmış Rokfeller Fondunun dəstəyi ilə yaradılmışdır.
SİB modelinə əsaslanaraq, İİB ümumi inkişaf məqsədi ilə razılaşan özəl investorlar və donorlar və ya hökumətlər arasında müqavilə yaradır. İnvestorlar maliyyə gəlirləri sübut edilmiş inkişaf məqsədləri ilə əlaqəli olan fondun inkişaf proqramlarını təşviq edirlər.